Pedodonti Nedir?
Dişler ne zaman sürer?
Süt diş leri, 6-8 aylıkken sürmeye başlayıp üç yaşında sürmelerini tamamlar. Çocukluk yılları boyunca 10-12 yaşlarına kadar ağızda kalırlar. 6 yaşında sürmeye başlayan sürekli diş ler ise 12-13 yaşına kadar sürmelerini tamamlar.
Çocuğumun dişlerini ne zaman fırçalamaya başlamalıyım?
Dişler sürmeye başladıkları ilk anda parmak fırçalar veya temiz bir bez parçası yardımıyla temizlenmeye başlanmalıdır.
Daha sonraki yaşlarda çocuğun yaşına uygun boyutta bir diş fırçasıyla günde en az iki kere fırçalanmaya devam edilmelidir.
Hangi gıdalar diş ler için yararlı hangisi zararlı?
Süt ve süt ürünleri (peynir,yoğurt,..), meyve ve sebzeler, kuruyemişler diş ler için yararlı yiyeceklerdir. Asitli içecekler, şeker, cips, çikolata gibi besinler ise diş ler için zararlı yiyecekler arasındadır.
Diş çürüğü, beslenmenin düzenlenmesi, diş fırçalama alışkanlığının kazanılması ve yöntemlerinin öğrenilmesi, düzenli olarak diş hekimi kontrolü altında, sistemik ve topikal fluorid uygulamalarının yapılması, azı diş lerinin çiğneyici yüzeylerine fissür örtücülerin uygulanması ile önlenebilir.
Çocuğum için fluorid tableti kullanıyorum ayrıca fluorid içeren diş macununu da kullanmam gerekiyor mu?
Çocuğun yaşı bu konuda önemli bir faktördür. Fluorid tabletleri düzenli olarak kullanılıyorsa 3 yaşına kadar fluorid içermeyen diş macunu kullanılmalıdır. 3 yaşından sonra fluoridli diş macununa geçilmeli ve mercimek tanesi kadar macun kullanılmalıdır. Eğer fluorid tableti kullanılmaya devam ediyorsa, macunun yutulmadan tükürülmesi çok önemlidir.
Altı yaş diş leri ne zaman sürer? Önemi nedir?
6 yaşında sürmeye başlarlar. Ömür boyu ağızda kalan bu diş ler sürekli diş lenme ve kapanışın temelini oluşturmaktadırlar. En önemli fonksiyonları ise besinlerin öğütülmesidir.
Diş çürüğü anneden çocuğa bulaşır mı ?
İlk diş sürmesi ile birlikte çürük yapıcı bakteriler bebeğin diş lerine yerleşir. Bu bakterilerin aynı zamanda bebeğe anneden bulaştığı da bilimsel olarak bilinmektedir. Özellikle geçmişte ağzında çok sayıda diş çürüğü olan annelerin çocuklarında da çok sayıda çürük görülmektedir. Annelerin çocuklarına mama verirken mamanın ısısını kontrol etmek için aynı kaşığı kullanmaları ya da besinleri önce kendi ağızlarında soğutup bebeklerine vermeleri ya da bebeklerini bebeğin ağızına yakın yerlerinden öpmeleri bu bakterilerin geçişini kolaylaştırır.
Çocuklarda çürük oluşumunu önleyici ne gibi tedbirler alabiliriz?
Ara öğünlerde mümkün olduğunca diş ler üzerinde yapışıp kalan karbonhidrat ağırlıklı beslenme yerine lifli besinler, sebze, meyve, kuruyemiş tercih edilmelidir.
3 yaşına kadar diş macunsuz ya da pedodontistinizin önereceği fluorid içermeyen diş macunları ile diş ler fırçalanmaldır. Diş fırçası da mümkün olduğunca küçük başlı ve yumuşak kıllı olmalıdır. Çocukların el yetenekleri diş lerinin tüm yüzeylerini etkili olarak fırçalamada yeterli olamayacağından okul dönemine kadar anne-babaların diş fırçalama görevini üstlenmeleri gerekmektedir. Ayrıca diş minesini güçlendiren fluorid preparatları ve diş ler üzerinde bulunan çukurcukların fluorid salan bir örtücüyle kapatılması (fissür örtücü uygulaması), diş lerin çürükten korunmalarında büyük önem taşırlar.
Fissür örtücüler kimlere uygulanır? Çürüğü nasıl önlerler ve ağızda ne kadarsüre kalırlar?
Geniş yüzeylere ve derin çukurcuklara sahip olan ve en önemlisi altı yaşında sürüp ömür boyu ağızda kalan sürekli azı diş lerine fissür örtücü uygulanması büyük yarar sağlar. En arkada bulunan bu diş ler iyi ve özenli fırçalanmaz ise, derin çukurcuklar içerisinde biriken yiyecek artıkları ve bakteriler kısa zamanda, hatta diş ler dizideki yerlerini tam almadan, diş lerin çürümesine neden olabilmektedir. Fissür örtücüler, azı diş lerinin çukurcuklarını kapatarak asit ve plaktan korumakta ve bu sayede diş lerin çürümesini önlemektedir.
Fluorid jeli uygulaması nedir?
Fluorid jeli uygulamaları ağızda tüm diş yüzeylerine yapılmaktadır. Çocuklar için farklı tadlarda üretilmiş jeller, klinikte dört dakika süreyle uygulanır. Fluorid jel uygulamaları sonucunda fluorid ağız içerisinde diş minesine, varsa dolgulara ve yumuşak dokulara tutunarak altı aya kadar ağızda fluorid salınımı yapmasını sağlar. Bu sayede çürükten korunmaya yardımcı olur.
Çocuğumun süt diş i tedavisi sırasında yapılan lokal anestezi alttaki sürekli diş ine zarar verir mi?
Süt diş inin tedavisi için yapılacak anestezi belirli anatomik bölgelere uygulandığından hiçbir zararı bulunmamaktadır.
Yer tutucular ne işe yararlar?
Bazı durumlarda erken süt diş i çekimi kaçınılmaz olur. Komşu diş lerin çekilen boşluğa kaymaması için "yer tutucu" adı verilen apareyler takılır ve bu apareyler sürekli diş sürene kadar ağızda kalır. Bu sayede erken çekimin neden olabileceği kaymalar önlenmiş olur.
Çocuklarda diş li protezler hangi durumlarda yapılır?
Bazı ciddi sendromlara bağlı olarak çocukların tamamen diş siz veya çok sayıda diş eksikliklerinin görüldüğü durumlarda, çok sayıda diş çekimi yapılması sonrasında, çocuğun çiğnemesi, beslenmesi ve konuşabilmesi için diş li protez uygulanır.
Çocuğum uyurken diş gıcırdatıyor nedeni ve tedavisi nedir ?
Diş gıcırdatması çocuklarda fizyolojik bir olaydır. Ancak süresi ve şiddeti önemlidir. Uzun dönem devam eden ve şiddetli olan diş gıcırdatmaları önemsenmelidir. Diş gıcırdatma alışkanlığı olan büyük hastalarda gece takılan ısırma plakları hazırlanıp diş gıcırdatması önlenebilmektedir. Ancak çocuklar bu plakları kullanmayı kabul etmeyebilir ve her gece bu plaklarla uyumak istemeyebilir. Ayrıca büyüme ve gelişim devam ettiğinden bu plaklar 3 aydan uzun süre kullanılmamalıdır. Yapılması gereken, diş gıcırdattığı sırada çocuğu uyandırmak ve tekrardan uykuya dalmasını sağlamaktır. Ayrıca özellikle okul dönemindeki çocuklarda yaşadıkları bazı olaylar streslerini arttırabilir ve bu da gece uykuda diş gıcırdatmalarına neden olabilmektedir. Bu nedenle bu yaştaki çocuklarda bir çocuk psikoloğundan da yardım istenmelidir.
Diş travmalarından korunmak için ne tür tedbirler almalıyız?
Çocukların yeni yürümeye başladığı dönemde evde düşüp yaralanma riski yaratabilecek eşyalar mümkün olduğunca ortadan kaldırılmalıdır.
Özellikle aktif spor yapan çocukların diş leri travma açısından büyük risk altındadır. Bu nedenle çocukların spor yaparken kullanabilecekleri diş likler, travmadan korunmada büyük önem taşımaktadır.
Çocukların 1 yaşından itibaren pedodontistlerinin takibinde olması, böyle bir yaralanma sonrası hemen bilgi alınabilmesi ve dolayısıyla doğru uygulamanın yapılabilmesi açısından önemlidir.
Bebek ve çocuklardaki parmak emme ve yalancı emzik emme alışkanlığının sebebi nedir? Bu alışkanlık nasıl durdurulur?
Emme duygusu çocuklar için bir ihtiyaçtır. Normalde çocuklar 2-3 yaşına kadar ailelerinin yardımı ile bu alışkanlığı bırakırlar. 3 yaşından sonra ısrarla bu alışkanlığa devam ediyorsa, bir uzmana danışarak çocuğu bu alışkanlığından vazgeçirmek için bilinçlendirmeye çalışmalıdır. Çocuklar çoğu zaman bu alışkanlıklarının zararlarının bilincinde olmazlar. Öncelikle çocuğun bu konuya dikkatini çekmek gerekir.
Her zaman nazikçe uyarmalı ve bu konuda sabırlı olunmalıdır. Kötü alışkanlıklara sahip olan çocuklarda alışkanlığı engellemeye çalışmadan önce neden yapıldığını araştırmak önemlidir. Çocuk bir alışkanlığı olduğunu ve bunu yapmaması gerektiğini öğrendikten sonra ona hatırlatıcı ve yardımcı bazı uygulamalar önerilebilir.
Bebeğimin diş lerinde sarımtrak veya portakal rengi tarzında bir görüntü oluşmaya başladı ne yapmalıyım?
Çocuğun diş lerinde oluşan bu lekelenmeler çürük başlangıcının belirtisi olabilir. Bir pedodontiste başvurulup bu diş lerin tedavisi yapılmalı, beslenme ve diş fırçalama alışkanlığı düzenlenmelidir.
